EPS və XPS penoplas panellər
EPS (Expanded Polystyrene) və XPS (Extruded Polystyrene) penoplast panelləri, tikintidə istilik izolyasiyası üçün geniş istifadə olunan materiallardır. Hər iki materialın əsas xüsusiyyətləri bənzər olsa da, bəzi texniki fərqlər mövcuddur. Onlar həm daxili, həm də xarici izolyasiya işlərində istifadə edilə bilər və hər iki material, enerji səmərəliliyini artırmaq və binaların istilik izolyasiyasını yaxşılaşdırmaq məqsədilə tətbiq olunur.
EPS (Expanded Polystyrene) - Genişlənmiş Polistiren Panelləri:
EPS, polistirənin yüksək temperaturda genişlənməsi ilə əldə edilən bir materialdır. Polistiren topları, müəyyən bir temperatura məruz qalaraq genişlənir və sonra preslənir. EPS panelləri əsasən yüngül və yüksək izolyasiya xüsusiyyətlərinə sahibdir.
EPS Panellərinin Üstünlükləri:
- Yüngül və Rahat Daşınması: EPS panelləri çox yüngül və bu səbəbdən asanlıqla daşınır və quraşdırılır. Bu xüsusiyyət tikinti işlərini sürətləndirir və işçi qüvvəsinin işini asanlaşdırır.
- İstilik İzolyasiyası: EPS materialı mükəmməl istilik izolyasiya xüsusiyyətlərinə malikdir. Bu, enerji sərfiyyatını azaldır və binaların istilik şəraitinin yaxşılaşdırılmasına kömək edir.
- Suya Qarşı Müqavimət: EPS panelləri nəm və suya qarşı müəyyən bir müqavimət göstərsə də, uzun müddət nəm mühitdə qaldıqda materialın sızdırmazlıq xüsusiyyətləri azala bilər.
- Ekoloji Uyğunluq: EPS materialı təkrar emal edilə bilən və ətraf mühitə zərər verməyən bir materialdır. Həmçinin, EPS istehsal prosesində az miqdarda enerji istifadə olunur.
- Uygun Qiymət: EPS, XPS-ə nisbətən daha ucuzdur və bu, onu daha çox iqtisadi həllər üçün ideal edir.
EPS Panellərinin Çatışmazlıqları:
- Sıxlıq və Mexaniki Dayanıklılıq: EPS panelləri daha aşağı sıxlığa malikdir, bu da onu mexaniki yüklərə qarşı daha həssas edir. Nəticədə, EPS daha az möhkəm və bəzən zədələnə bilər.
- Su Nüfuz Etməsi: EPS suya nisbətən daha həssasdır və uzun müddət suya məruz qaldığında onun izolyasiya xüsusiyyətləri zəifləyə bilər. Buna görə də, əlavə qoruyucu təbəqələr tələb oluna bilər.
XPS (Extruded Polystyrene) - Ekstrudə Polistiren Panelləri:
XPS, polistirenin ekstrudasiya üsulu ilə istehsal edilən bir materialdır. Bu, polistirenin əridilərək xüsusi cihazlar vasitəsilə çıxarılması və sonradan qəliblənməsi ilə əldə edilir. XPS, EPS-dən daha sıx, möhkəm və davamlıdır.
XPS Panellərinin Üstünlükləri:
- Yüksək Mexaniki Dayanıklılıq: XPS panelləri, EPS-dən daha yüksək sıxlığa malikdir və buna görə də daha möhkəm və mexaniki yüklərə qarşı daha dayanıqlıdır. Bu xüsusiyyət, XPS materialını yeraltı və digər yüksək yüklənən sahələrdə istifadə üçün ideal edir.
- Suya Qarşı Yüksək Müqavimət: XPS, xüsusilə suya və rütubətə qarşı çox davamlıdır. Su nüfuz etmədiyi üçün, bu material uzun müddət suya məruz qalan sahələrdə (yeraltı tikililər, su anbarları, damlar və s.) istifadə edilə bilər.
- İstilik İzolyasiyası: XPS, EPS-dən daha yaxşı istilik izolyasiyası təmin edir. Bu, XPS-nin sıxlığının və struktural xüsusiyyətlərinin nəticəsidir. Eyni sahədə daha incə bir XPS paneli, EPS ilə müqayisədə daha yüksək izolyasiya dərəcəsi təmin edir.
- Davamlılıq: XPS panelləri, zamanla öz izolyasiya xüsusiyyətlərini itirmir və çox uzun müddət istifadə oluna bilər. Həmçinin, bu material daha davamlıdır və xarici təsirlərə qarşı daha dayanıqlıdır.
- Ekoloji Uyğunluq: XPS materialı, EPS qədər təkrar emal edilə bilən bir materialdır, lakin istehsal prosesi daha çox enerji tələb edir. Buna görə də, XPS-nin ekoloji təsiri bir az daha yüksəkdir.
XPS Panellərinin Çatışmazlıqları:
- Yüksək Qiymət: XPS panelləri, EPS-dən daha bahalıdır. Yüksək performansı və üstün xüsusiyyətləri ilə yanaşı, bu, onu daha az iqtisadi həllər üçün uyğun edir.
- Quraşdırılma çətinliyi: XPS panelləri, EPS-ə nisbətən daha sərt və möhkəm olduğundan, bəzi hallarda quraşdırılarkən daha çox əmək və zaman tələb edir.
Tətbiq Sahələri:
EPS Panelləri: Yüngül və iqtisadi həllər tələb edən sahələrdə, daxili divar izolyasiyası, dam izolyasiyası, döşəmə izolyasiyası, enerji səmərəliliyi və səs izolyasiyası üçün istifadə edilə bilər.
XPS Panelləri: XPS, suya və mexaniki yüklərə qarşı yüksək dayanıqlılığı ilə yeraltı tikililər, zirzəmilər, su anbarları, yeraltı anbarlar, xarici divar izolyasiyası və yüksək performans tələb edən digər sahələrdə istifadə edilir.
Nəticə:
Həm EPS, həm də XPS penoplast panelləri mükəmməl istilik izolyasiyası təmin edən materiallardır. EPS daha ucuz və yüngül olduğu üçün iqtisadi həllər üçün yaxşı seçimdir. XPS isə daha yüksək mexaniki dayanıklılığa, suya qarşı daha yüksək müqavimətə və daha yaxşı istilik izolyasiyasına malik olduğu üçün daha ağır şərtlər və yüksək performans tələb edən layihələrdə istifadə olunur. Seçim, layihənin tələblərinə və büdcəsinə əsaslanmalıdır.
